Grönland’ın hızla eriyen buz tabakası dünya çapında sel risklerini artırıyor

Grönland’ın buz tabakalarının son on yılda 3.5 trilyon tondan fazlasının eridiğini tespit eden yeni bir araştırmaya göre, “dünya çapında sel risklerini artırıyor”.

Leeds Üniversitesi’ndeki bilim insanlarından oluşan bir ekip, devasa buz tabakalarının uydu verilerini kullanarak erimenin dünya çapında küresel deniz seviyelerini bir santimetre artırdığını belirledi.

Artışın üçte biri, aşırı hava koşullarının son 40 yılda gözlemlenmeyen rekor kıran buz erime seviyelerine yol açtığı 2012 ve 2019 olmak üzere sadece iki yazda gerçekleşti.

Bu yazlar boyunca, ılık hava, buz ve buzul arasındaki yer olan buz tabakası marjının çoğundan geçerek yüzey erimesinin artmasına neden oldu.

Yeni yakalanan uydu görüntüleri, mevsime bağlı olarak buz erimesinin önemli ölçüde değiştiğini ve bunun büyük ölçüde Grönland çevresinde akan ısı dalgalarından kaynaklandığını gösterdi.

Bilim insanları, Grönland’ın buz tabakasındaki erimenin, son birkaç on yılda görülen küresel deniz seviyesindeki artışın yaklaşık yüzde 25’ine neden olduğunu tahmin ediyor.

Grönland’ın tüm buzu eriyecek olsaydı, küresel deniz seviyesi 20 fit (6 metreden fazla) daha artacaktı – ancak bunun yakın zamanda gerçekleşmesi beklenmiyor.

Leeds Üniversitesi Kutup Gözlem ve Modelleme Merkezi’nden Thomas Slater, dünyanın diğer bölgelerinde görüldüğü gibi, Grönland’ın da aşırı hava olaylarındaki artışa karşı savunmasız olduğunu, iklim ısındıkça, Grönland’da aşırı erime vakalarının daha sık yaşanmasını beklendiğini söylüyor.

Grönland buz tabakası, yalnızca Antarktika’dan sonra ikinci olan yaklaşık 1.8 milyon kilometre kare ile gezegendeki en büyük ikinci tatlı su buzu kütlesidir.

Buz tabakalarının erimesi 1990’da başladı ve 2000’den beri hızlandı.

Araştırmacılar, son yıllardaki kütle kaybının 2000 öncesine göre yaklaşık dört kat daha fazla olduğunu söylüyor .

Grönland’ın erimesi tipik olarak Haziran ayında başlar ve Ağustos ayına kadar sürer, ancak veriler adanın Haziran ayından bu yana 100 milyar tondan fazla buz kaybettiğini gösteriyor. (MHA)

Foto: Aline Dassel – Pixabay