Makaleler

Published on Ağustos 4th, 2020

0

Kürt/Êzidî kadınlarda “Saç Kutsallığı” ve!.. – Gül Güzel

Şengal/ Êzidî 73. Soykırımında Êzidî kadın, nişanlısının IŞİD’e karşı savaşırken yaşamını yitirmesi üzerine, saçının örgülerini kesip mezar taşına bağladı ve kendisi de savaşa katıldı.

Êzidî Kadınlar neden saçlarını keser ve toprağa gömer?

Êzîdîlikte uzun saç bu kadar önemli bir yer tutarken, neden kadınlar mezar taşları ucuna kestikleri örüklü saçlarını asarlar?

Êzîdî kadınlar denince saçları diz kapaklarına varan kadınlar akla gelir. Çünkü Saç, kadınlar için en değerli şeydir. Êzîdî Kürtlerin mezarlıklarına gittiğinizde, mezar taşlarına asılmış örülü saç demetlerini görürsünüz. Başlangıçta şaşkınlıkla karşılayıp, pek anlam veremediğiniz bu durum, aslında Kürtlerde çok köklü bir yas geleneğidir. Yine aynı şekilde kadınların yıllarca giydiği ‘’siyah yas elbiseleri’’ gibi…

Bir ailede çok sevilen ya da daha ömrünün baharında dünya zevklerinden mahrum kalmış, muradına ermemiş gençler öldüklerinde, yas tutmanın sembolük görüntüsü olaarak, kız kardeşleri ya da sevdikleri kendileri için en kıymetli olan şeyi; yani örgülü saçlarını kökten keserek, mezar taşına bağlarlar. Bu davranışla yaşamı onunla tanıdığını, onun gidişiyle de yaşam kapılarını tümden kapattığı anlamına da gelen bu inanış, töre Êzîdî Kürtlerde aile ve sevgi bağlarının ne denli güçlü olduğunun da göstergesidir.

Kadınlığımı ve güzelliğimi toprağa gömüyorum

Saç, kadınlığı, çekiciliği, güzelliği hatta kutsallığı temsil eder. Êzîdî bir kadın için saçsız kalmak çok büyük bir acıdır. Bu eylemin anlamı şudur,’’Yaşamımda bundan daha büyük bir acı görmedim, seninle kadınlığımı, güzelliğimi ve tüm çekiciliğimi toprağa gömüyorum’’. Kadın uzun süre yas tutar, ta ki kadının değer verdiği biri gelip ‘Yeter artık yas tutmaktan vazgeç, gidenle gidilmez’ diyene kadar. Saçını kesip, Yas tutan kadına Kürtçede ‘’porkur’’ (saçı Kesik/kısa) denir.

Halen Kürtlerde çok büyük acılar yaşamış olan kadına ‘porkur’ saçları kesilmiş yani yas tutan kadın denir. Bu, ifade tarihte Kürt kadınlarının saça ne kadar değer verdiğinin göstergesidir. Bazen ise aynı söz bedduaların en büyüğü olarak dile getirilir.


Gül Güzel – 04.07.2020

Tags:


About the Author



Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Back to Top ↑