Published on Ocak 11th, 2022

Roman Alevilerin Karadede Ziyareti zamana direniyor

İzmir’de Roman Alevilerin yoğun yaşadığı Kuruçay Mahallesi’nde bulunan Karadede Ziyareti’ne çok sayıda kişi uğruyor. Şehrin göbeğinde kalmış yüzyıllık Ziyaret, yağmur ve zamanın getirdiği aşınmalara karşı ayakta kalmaya çalışıyor. -VİDEO ve FOTO GALERİLİ-

İzmir Tepecik’e bağlı Kuruçay Mahallesi’nde (yeni ismi ile Emiralem Mahallesi) yaşayan Roman Alevilerin yol ve erkanı biraz zayıflamış ise de yüzyıllık ziyaretleri ayakta kalma mücadelesi veriyor.

Yüzyıllık tarihi bulunan ve Roman Alevilerin önemli ziyaretlerinden Karadede (Arapdede) Ziyareti’ni yüzlerce kişi ziyaret ediyor.

ROMAN ALEVİLER YÜZYILLIK YALNIZLIĞI YAŞIYOR

Dünyanın dört bir yanına dağılan ve köklü geçmişe sahip olan Romanlar, yıllardır bu topraklarda “öteki” olmanın dayanılmaz ağırlığını yaşıyor. Eğitim, barınma, istihdam ve derin yoksulluk gibi üstesinden gelmeye çalıştıkları sorunların üzerine bir de ayrımcılık ekleniyor. Üstelik bu tavır, aynı inancı paylaştıkları Alevi kardeşlerinden gelince daha ağır ve acıtıcı boyut kazanıyor.

Birçok tarih yazıcısının ‘bilge dervişler‘ olarak tabir ettiği Alevi Abdalları ve Romanları, yüzyıllık yalnızlıklarına rağmen İzmir’in merkezinde Kuruçay Mahallesi’nde inançları gereği ziyaretlerini korumaya çalışıyor.

1900’lü YILLARDA ROMAN ALEVİLER KURUÇAY’A YERLEŞİYOR

Yerel topluluklar olan Roman Aleviler kentin bütünü ile olan ilişkisi çok eski. Roman Alevilerin, Kuruçay Mahallesi’ne yerleşmesi 1900’lü yıllarına kadar uzanıyor.

Geçen yüzyıllık dilimde yoğunlaşan eşitsizliklerin ve ayrımcılıkların olduğu Kuruçay Mahallesi’nde Roman Aleviler ötekinin ötekisi olmaya devam ediyor.

Son 20-30 yılda tarikat ve cemaatlerin hedefi haline gelen Roman Aleviler, yaşadıkları tüm eşitsizlikler ve inanç ayrımcılığına karşı yüzyıllık olan onlarca ziyaretlerini korumaya devam ediyor.

100 YILLIK ROMAN ALEVİ ZİYARETİ: KARADEDE

Mahallenin içerisinde bulunan Karadede bir diğer ismi ile Arapdede Ziyareti Roman Alevileri en önemli ziyaretlerinden birisi. Karadede ziyaretini kendilerince koruma altına alan Roman Aleviler, belli dönemlerde buraya uğrayarak çerağ uyandırıyor, niyaz oluyor.

Bir evin bahçesinde olan Karadede ziyareti, mahalleli tarafından korunmaya alınmaya çalışılmışsa da yağmur ve zamanın getirdiği aşınmalar ile ayakta kalmaya çalışıyor.

Karadede Ziyareti’nin yanı başına dikilen dut ağacının gövdesi 2 metreyi, uzunluğu ise 10 metreyi geçmiş durumda. Ziyaretin olduğu dönemde ekildiği bilinen dut ağacı, Ziyaretin oluşum süreci hakkında bilgi veriyor.

“DEDELERİMİZ KALMADI”

Haydar Ocağı’ndan Hasan Ekler, Karadede Ziyareti’ne birçok yerden insanların gelip niyaz olduğunu söyledi. Ekler, yollarını sürecek dedelerinin kalmadığını belirterek, “Bu ziyaret çok eskidir. Dedemin yaşadığı dönemde dahi varmış. Eskiden bu ziyarete çok gelirdik. İstanbul’dan birçok yerden kişi gelip burayı ziyaret ederdi. Artık eskisi gibi gelemiyoruz. Hayat şartları bunu zorlaştırdı. Çocuklarımıza yetemiyoruz. İstiyoruz ki gelsinler; Aleviliğe, yoluna sahip çıksınlar. Çocuklarımıza Aleviliği daha çok anlatmak isterdik. Bir cemevimiz olsun, semah dönelim, yola hizmet edelim isterdik. Başımızda güzel insanlarımız kalmadı, yok oldular” ifadelerini kullandı.

(PİRHA – Ersin ÖZGÜL/İZMİR)